Enerji Dolu Hikayeler Yazılar

Her Dem Ne Demek Osmanlıca? Zaman, Varlık ve Bilgi Üzerine Felsefi Bir İnceleme Bir filozof olarak insanın en temel çabalarından birinin “anlam arayışı” olduğunu düşünürüm. Her kelime, her ifade, geçmişle bugün arasında kurulan bir köprüdür. Osmanlıca’daki “her dem” ifadesi, yüzeyde “her zaman” anlamına gelse de, aslında bundan çok daha derin bir çağrışım taşır. “Dem”, hem anı hem nefesi, hem de varoluşun kesintisiz akışını imler. Bu nedenle her dem, yalnızca kronolojik bir sürekliliği değil, aynı zamanda varlığın sürekli yenilenmesini anlatır. Bu yazıda “her dem” kavramını üç temel felsefi boyutta ele alacağız: etik (ahlaki süreklilik), epistemoloji (bilginin zaman içindeki dönüşümü) ve ontoloji…

Soslu Tavuk Kanat Yanına Ne Gider? Bir Sofranın, Bir Hikâyenin Kalbine Yolculuk Bazı akşam yemekleri vardır, yalnızca karın doyurmaz; hatıraları canlandırır, insanları bir araya getirir, konuşulmayanları konuşturur. Bu yazıda size tarif değil, bir hikâye anlatmak istiyorum. Çünkü “Soslu tavuk kanat yanına ne gider?” sorusunun cevabı aslında sadece bir garnitürde değil, bir sofranın etrafında toplanan insanların hikâyesinde gizlidir. Bir Akşam Yemeği Hazırlığı: Elif ve Mert’in Dünyası Elif ve Mert, beş yıldır evli genç bir çiftti. Hayat telaşının içinde küçük şeylerle mutlu olmayı öğrenmişlerdi. O akşam misafirleri gelecekti; eski dostlarını davet etmişlerdi ve menünün yıldızı soslu tavuk kanat olacaktı. Ama masada bir…

Güvenilirlik Ne Demek İstatistik? Tarihsel Süreçte Veriye Duyulan Güvenin Evrimi Bir Tarihçinin Gözünden: Geçmişin İzinde Güven Arayışı Bir tarihçi olarak arşivlerin tozlu raflarında gezinirken fark ettiğim bir gerçek vardır: İnsanlık tarihi, güven arayışının hikâyesidir. Kralların sözlerine, din adamlarının kehanetlerine, daha sonra bilim insanlarının ölçümlerine duyulan güven… Hepsi aslında aynı sorunun peşindeydi: “Kime, ne kadar inanabiliriz?” İşte bu noktada, istatistikte güvenilirlik kavramı sahneye çıkar; modern çağın “hakikat” arayışında kullandığı en güçlü araçlardan biridir. Tarihsel Arka Plan: Güvenin Matematikleşmesi 17. yüzyılda John Graunt’un Londra’daki ölüm kayıtlarını incelemesiyle başlayan istatistik bilimi, toplumsal düzenin ardındaki görünmez kalıpları bulma çabasının bir ürünüydü. O dönemde “sayılara…

Güncellemeler Nasıl Geri Alınır? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir Analiz Bir siyaset bilimci, gücün doğasını anlamaya çalışırken aslında “güncellemeler” kavramıyla da ilgilenir. Çünkü her güncelleme —ister bir teknoloji platformunda, ister bir devlet kurumunda olsun— mevcut iktidar ilişkilerini yeniden tanımlar. Toplumun düzeni, bireylerin ve kurumların bu değişimlere nasıl tepki verdiğiyle şekillenir. O halde şu soruyu sormak gerekir: Güncellemeler yalnızca teknik yenilikler midir, yoksa iktidarın yeniden üretilme biçimleri mi? İktidar ve Güncellemelerin Politik Anatomisi İktidar, her zaman kendini güncelleyen bir güçtür. Devlet, bürokrasi, medya ya da teknoloji şirketleri fark etmez; her biri kendi “güncellemeleri”yle toplumsal kontrol alanını genişletir. Michel Foucault’nun kavramsallaştırdığı biçimiyle iktidar,…

Doktorun Üstü Kimdir? Psikolojik Bir Bakış Bir psikolog olarak insan davranışlarını anlamaya çalışırken bazen meslekler arası hiyerarşilerin derinliklerine dalarım. Bu defa aklımda şu soru var: Doktorun üstü kimdir? İlk bakışta bürokratik bir merak gibi görünse de, bu soru insanın otoriteye, bilgiye ve statüye yüklediği anlamın aynasıdır. Çünkü “üst” dediğimiz kavram yalnızca örgütsel değil, psikolojik bir yapıdır. Bilişsel psikoloji açısından: Bilgi ve otorite yanılsaması İnsan zihni, bilgiyle otoriteyi sıkça eşleştirir. Doktor, “en bilgili”, “en doğruyu bilen” figür olarak konumlanır. Ancak bilişsel psikoloji bize, bu güvenin bir kısmının otorite yanılgısından kaynaklandığını söyler. “Beyaz önlük etkisi” olarak bilinen bu olgu, bir kişinin statü…

Kaptan Ne Anlama Gelir? Dümende Olmanın Komik, Ciddi ve Tatlı Yönleri Kabul edelim: “Kaptan” kelimesi kulağa havalı geliyor. Birini “Kaptan” diye çağırdığınızda hemen bir karizma katmanı oluşuyor, değil mi? Üstelik bu kelime sadece gemilerde değil, okul servisinden mahalle halısaha takımına kadar her yerde kullanılıyor. Gelin bugün “kaptan”ın anlamını ciddi ciddi anlatmak yerine, biraz gülelim, biraz düşünelim, biraz da tartışalım. Çünkü kaptanlık, sadece pusulayı tutmak değil; bazen kahve siparişi vermek, bazen ağlayan tayfayı sakinleştirmek, bazen de “hadi moral bozulmasın” diye şarkı söylemektir. Kısaca: Kaptan; yöneten, yol gösteren, koruyan ve bazen de saçma kararları bile özgüvenle savunan kişidir. Ama işin içinde sadece…

Bir Gözleme Kaç Dilim Ekmek? Tarih, Sofra ve Toplumsal Dönüşüm Üzerine Bir Yolculuk Bir tarihçi için her yiyecek, yalnızca beslenmenin değil; bir toplumun hafızasının da parçasıdır. Gözleme dediğimiz o sade lezzet, Anadolu’nun toprakla, emekle ve zamanla kurduğu kadim bağın simgesidir. “Bir gözleme kaç dilim ekmek?” sorusu ilk bakışta sadece bir kalori hesabı gibi görünse de, aslında toplumsal dönüşümün, ekonomik yapının ve kültürel değişimin derin bir yansımasıdır. Gözlemenin Kökeni: Göçebe Sofralardan Günümüz Mutfağına Gözlemenin tarihi, Orta Asya’daki Türk topluluklarının göçebe yaşam kültürüne kadar uzanır. Sac üzerinde pişirilen ince hamurlar, hem taşınabilir hem de uzun süre dayanıklı yiyeceklerdi. Bu pratik, Anadolu’ya göç…

Avrupa Turu Kaç Gün? Zamanın İzinde Bir Yolculuk Bir tarihçi olarak, geçmişi anlamak yalnızca eski taşlara, sararmış haritalara ya da tozlu arşiv belgelerine bakmakla sınırlı değildir. Tarihi anlamak, aynı zamanda insanlığın yolculuğunu — bir kıtadan diğerine, bir medeniyetten ötekine — hissetmektir. Avrupa turu tam da bu duygunun somut bir yansımasıdır: bir geziden çok, bir zaman yolculuğu. Peki, bu kıtanın tarihsel derinliğini gerçekten kavramak için Avrupa turu kaç gün sürmelidir? Bu soru, sadece bir seyahat planı değil, aynı zamanda Avrupa’nın tarihsel dönüşümünü anlamak isteyen herkes için bir düşünme alanıdır. Bir Kıtanın Doğuşu: Antik Dönemden Orta Çağ’a Avrupa’nın hikâyesi, Ege’nin mavi sularında…

[](https://bodrum-albatross.com/tr/blog-tr/bodruma14yeni.mahalle.html?utmsource=chatgpt.com) Güllük, Türkiye’nin güneybatısında yer alan Muğla ilinin Bodrum ilçesine bağlı bir mahalledir. Bodrum’un merkezine yaklaşık 35 kilometre mesafede bulunan bu sakin yerleşim, Ege’nin huzurlu atmosferini yansıtan bir kasaba olarak öne çıkar. Güllük, Milas-Bodrum Havalimanı’na 8 kilometre uzaklıkta olup, ulaşım açısından da avantajlı bir konumda yer almaktadır [1]. Tarihsel Arka Plan Güllük, geçmişte “Küllük” olarak biliniyordu. Bu isim, bölgedeki odun kömürü üretiminden kaynaklanıyordu. 1933 yılında dönemin Başbakanı İsmet İnönü ve Mareşal Fevzi Çakmak’ın önerisiyle, bölgenin doğal güzelliklerini daha iyi yansıttığı düşünülen “Güllük” adı kabul edildi [2]. Tarihi süreçte, Güllük, Rumlar tarafından ticaret amacıyla kullanılan bir liman kasabasıydı.…

Kan Verirken Bayılma Neden Olur? Hem Eğlenceli Hem Bilgilendirici Bir Açıklama Düşünün, kan vermek için sırasını bekleyen biri var. Derin bir nefes alır, kollarını sıvar, “Bugün gerçekten bir kahraman gibi hissediyorum” diye düşünür. Birkaç saniye sonra ise o kişi, gözleri kararmış bir şekilde yere düşer. Evet, bayıldı! Fakat merak etmeyin, bu durum aslında oldukça yaygın bir şey. Peki, kan verirken neden bayılırız? Hadi bunu birlikte keşfedelim, ama biraz mizah katmayı da unutmayalım! Bayılmanın Arkasındaki Bilimsel Gerçekler Öncelikle, kan verme sırasında bayılmak, pek de alışılmadık bir şey değil. Aslında, vücudumuzun verdiği tepki, tamamen doğal bir süreç. Hepimizin vücudu farklı şekilde tepki…