Kategori: Makaleler

Kalkan Böceği İnsana Zarar Verir mi? Küçük Bir Canlının Büyük Dersi Bazı hikâyeler vardır, ilk bakışta önemsiz gibi görünür ama derinlerinde insanı büyüten dersler taşır. Bu satırları yazarken hâlâ gülümsüyorum; çünkü size anlatacağım hikâye, bir böcekle başlayan ama insana dair çok şey anlatan bir yolculuk… Konumuz: Kalkan böceği. Evet, o küçücük, hareketsiz gibi duran ama merak uyandıran canlılar. “İnsana zarar verir mi?” diye soranlara sadece bilimsel bir cevap değil, duygusal bir hikâye ile yanıt verelim. Bir Yaz Günü ve Bir Böcekle Başlayan Hikâye Ali ve Elif’in Bahçesi Ali ve Elif, küçük bir kasabada yaşayan, doğayı seven bir çiftti. Ali tam…

Öğrenmenin Dönüştürücü Gücüyle Toprağa Bakmak: Göynük’te Ne Yetişir? Bir eğitimci olarak her zaman öğrencilerime derim: öğrenme, yalnızca bilgiyle doldurulmak değil; bilginin dünyamızı dönüştürmesiyle kendimizi dönüştürmektir. “Göynük’te ne yetişir?” sorusu da basit bir tarım kataloğu olmaktan çıkıp toprakla bağ kurma, yerel hassasiyetleri fark etme ve kimliksel coğrafyayı anlamlandırma fırsatına dönüşebilir. Bu yazıda önce Göynük’ün tarımsal potansiyelini ve güncel destek mekanizmalarını sunacağım, ardından öğrenme teorileri çerçevesinde bu veriyi nasıl daha derinleştirebileceğimizi tartışacağım; ve en sonunda da okuru kendi “yerel öğrenim haritası” üzerine düşünmeye davet edeceğim. Göynük’ün Toprak Potansiyeli ve Güncel Üretim Eğilimleri Bolu’nun doğasıyla uyumlu olarak Göynük ilçesi, dağ etekleri, vadi alanları…

Gurbet Kelimesinin Kökü Nedir? Sosyolojik Bir Derinlik Arayışı Bir araştırmacı olarak toplumsal yapıların birey üzerindeki etkisini anlamaya çalışırken sık sık şu soruya dönerim: İnsan neden yerinden olur, neden bir yere ait olma ihtiyacı duyar? “Gurbet” kelimesi bu soruların merkezinde durur. Çünkü gurbet, yalnızca bir coğrafi uzaklık değil, aynı zamanda bir toplumsal ve duygusal kopuştur. Peki, bu kelimenin kökü nedir? Ve neden her toplumda bu kadar güçlü bir anlam taşır? Gurbetin Kökeni: Arapçadan Türkçeye Duygusal Bir Miras “Gurbet” kelimesi, Arapça “ğurba” veya “garîb” kökünden gelir; yabancılık, uzaklık, ayrı düşme anlamlarını taşır. Türkçeye geçtiğinde ise kelime, yalnızca fiziksel mesafeyi değil, ruhsal bir…

Ev Mobilyaları Üzerinden Toplumu Okumak: Mekânın Sessiz Dili Bir araştırmacı olarak, gündelik hayatın sıradan görünen nesnelerinin aslında ne kadar derin toplumsal anlamlar taşıdığını fark ettiğim anlar beni her zaman etkiler. Ev mobilyaları da bu anlamda sadece “eşya” değildir; toplumsal düzenin, kimliklerin, cinsiyet rollerinin ve kültürel değerlerin görünmez taşıyıcılarıdır. Bir sandalye, bir koltuk ya da bir masa — hepsi toplumsal ilişkilerin sessiz tanıklarıdır. Bu yazıda, “Ev mobilyaları nelerdir?” sorusuna yalnızca işlevsel değil, sosyolojik bir perspektiften yaklaşacağız. Ev Mobilyalarının Toplumsal İşlevi Ev mobilyaları denildiğinde aklımıza ilk gelen nesneler; oturma grupları, yemek masaları, dolaplar, yataklar, kitaplıklar, sehpalar ve sandalyelerdir. Ancak bu nesneler yalnızca…

Haralı Ne Demek? Bir Kelimenin Köklerinden İnsan Hikâyelerine Yolculuk Kelimelerin büyülü bir tarafı vardır; her biri, geçmişin bir yerinde yankılanan bir sesi bugüne taşır. “Haralı” kelimesi de bu gizemli kelimelerden biridir. İlk kez duyan biri için kulağa hem güçlü hem de eski zamanlardan kalma bir ifade gibi gelir. Peki gerçekten ne anlama gelir? Ve neden bazı bölgelerde hâlâ insanların hafızasında, dilinde yaşamaya devam eder? Haralı Kelimesinin Kökeni ve Anlamı “Haralı” kelimesi, Türkçe’de “hara” sözcüğünden türemiştir. “Hara” kelimesi Arapça kökenlidir ve genellikle “at yetiştirme çiftliği” anlamında kullanılır. Dolayısıyla “haralı” kelimesi, “haradan gelen” ya da “harada yetişmiş” anlamına gelir. Bu da doğrudan…

Bonsai Ağacı Neden Kurur? Felsefi Bir Bakış Açısıyla Anlamak Bonsai ağacı, zarafetin, sabrın ve doğayla insan arasında kurulmuş bir bağın sembolüdür. Ancak her şeyde olduğu gibi, bonsai ağacının da bir yaşam döngüsü vardır ve bu döngü, bazen kuruma ve yok olma noktasına gelir. Bu durumu, sadece biyolojik bir olay olarak değil, felsefi bir perspektiften de incelemek oldukça derindir. Peki, bonsai ağacının kuruması ne anlama gelir? Bir varlık olarak bonsai, insanın doğayla ilişkisini nasıl yansıtır? Bu soruları, etik, epistemoloji ve ontoloji perspektiflerinden tartışarak daha geniş bir bakış açısı geliştirebiliriz. Ontolojik Perspektif: Bonsai ve Varlık Anlayışımız Ontoloji, varlıkların doğasını ve varlıklar arasındaki…

Ağlamak Göz Kuruluğuna Yol Açar mı? Edebiyatın Gözyaşları Üzerine Bir İnceleme Bir edebiyatçı için kelimeler, yalnızca iletişim aracı değil, varoluşun en derin katmanlarına dokunan canlı varlıklardır. Ağlamak da böyledir; bir duygunun değil, bir anlatının dışavurumudur. Gözyaşları, kimi zaman bir karakterin kırılma anıdır, kimi zaman bir toplumun sessiz çığlığı. Peki, insanın duygusal ve fizyolojik sınırlarını aşan bu eylem, bedensel düzeyde bir kuraklığa, yani göz kuruluğuna yol açabilir mi? Bu yazı, tıbbi bir cevaptan çok, edebî bir sorgulamayı merkeze alıyor: Gözyaşını kaybetmek, duygunun da kurumaya yüz tutması mıdır? Edebiyatın Gözyaşları: Duygudan Kuraklığa Ağlamak, Homeros’tan Shakespeare’e, Dostoyevski’den Virginia Woolf’a kadar uzanan bir edebî…

Göç Nelerdir? Pedagojik Bir Perspektiften İnsanlığın Öğrenme Yolculuğu Bir eğitimci olarak biliyorum ki öğrenme, yalnızca sınıf duvarları arasında gerçekleşmez. İnsan, yaşam boyu göç eder — mekânlar arasında, düşünceler arasında, duygular arasında. Göç, sadece bir yer değiştirme değil; aynı zamanda öğrenmenin, uyumun ve yeniden doğuşun pedagojik simgesidir. Her göç bir “öğrenme süreci”dir. İnsan bir yerden ayrılırken yalnızca coğrafyasını değil, düşünce biçimini de geride bırakır. Yeni bir yere, kültüre ya da yaşama uyum sağlarken ise öğrenmenin dönüştürücü gücüyle yeniden şekillenir. Bu yüzden göç, eğitimin doğasında var olan “değişim” kavramının en insani ifadesidir. Göç Kavramı: Yer Değiştirmenin Ötesinde Bir Öğrenme Deneyimi Göç, Türk…

Glikojen Nerede Bulunur? Glikojen, vücudun enerji ihtiyacını karşılamak üzere glikozun depo formu olarak bilinen bir polisakkarittir. İnsan vücudunda başlıca karaciğer ve iskelet kasları olmak üzere çeşitli dokularda bulunur. Karaciğer, glikojeni kana salarak kan şekeri seviyesini düzenlerken, kaslar glikojeni yalnızca kendi enerji ihtiyaçları için kullanır [1]. Glikojenin Depolandığı Yerler – Karaciğer: Yaklaşık olarak karaciğerin %6-10’u glikojenle doludur. Açlık durumunda, karaciğerdeki glikojen glikoza dönüşerek kana salınır ve kan şekeri seviyesini dengede tutar [2]. – Kaslar: Kas kütlesinin yaklaşık %1-2’si glikojenle doludur. Kaslar, glikojeni yalnızca kendi enerji ihtiyaçları için kullanır; bu nedenle kaslardaki glikojen, kana salınmaz [2]. – Beyin ve Böbrekler: Düşük miktarlarda…

Kazan Besi Suyu Nedir? Küresel ve Yerel Bir Perspektiften Derinlemesine Bakış Bazen bir kavram, hem yerel hem de evrensel düzeyde düşündüğümüzde bambaşka anlamlar taşır. “Kazan Besi Suyu” da tam olarak bu türden bir terimdir. İlk bakışta teknik ya da tarımsal bir ifade gibi görünse de, aslında suyun, üretimin ve sürdürülebilirliğin kesiştiği noktada yer alır. Ben, doğanın döngülerine ve kültürlerin suyla kurduğu ilişkilere merakla bakan biri olarak bu konuyu sizinle birlikte keşfetmek istiyorum. Gelin, birlikte “Kazan Besi Suyu”nu anlamanın farklı yollarına bakalım. Kazan Besi Suyu Nedir? Bilimsel Tanımıyla Başlayalım Kazan besi suyu, endüstriyel kazan sistemlerinde kullanılan, suyun içeriğini kontrol altına alan…